Το αποτέλεσμα της κάλπης την πρώτη κυριακή θα πυροδοτήσει εξελίξεις, ενδεχομένως και κραδασμούς

 

Tου Παναγιώτη Τσαγγάρη
Twitter: @tsangarisp

Κατά την 28^η Ιανουαρίου οι πολίτες θα κληθούν να επιλέξουν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την επόμενη πενταετία και κατά πάσα πιθανότητα θα προσέλθουν στις κάλπες και την 4^η Φεβρουαρίου, για τον 2^ο γύρο των προεδρικών εκλογών, όπου και θα εκλέξουν μεταξύ των δυο επικρατέστερων υποψηφίων αυτόν που θα κρατήσει τα ηνία του κράτους έως το 2023.

Πρόκειται αναντίλεκτα για μια διαδικασία ιδιαίτερης πολιτικής σημασίας αλλά την ίδια ώρα αρκετά μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα σενάρια του 2^ου γύρου και κυρίως ως προς τις επιπτώσεις που θα έχουν οι όποιες επιλογές των κομμάτων. Και επί τούτου θα επικεντρωθούμε και θα προσπαθήσουμε να διεισδύσουμε και να καταγράψουμε τα πιθανότερα σενάρια αλλά και τις πιθανότερες κομματικές επιπτώσεις που θα έχει η κάθε επιλογή ενός εκάστου στην περίπτωση που ο υποψήφιος που υποστηρίζει υποχρεωθεί από τον λαό να αποχωρήσει από τον 1^ο γύρο.

 

Τρία ή έξι κόμματα πρέπει να τοποθετηθούν

Εκ των πραγμάτων λοιπόν τρεις από τους πέντε υποψηφίους θα βρεθούν εκτός 2^ου γύρου και την ίδια ώρα θα εισέλθουν στο βασανιστικό δίλημμα «τι πράττουμε απ’ εδώ και μπρος».

Την ίδια ώρα όμως, πέραν των υποψηφίων ως προσώπων, το ίδιο ερώτημα θα πρέπει να απαντήσουν και εκείνα τα κοινοβουλευτικά κόμματα, των οποίων ο υποψήφιος τους θα μείνει εκτός 2^ου γύρου. Και αναλόγως του ποιοι θα είναι οι δυο νικητές του πρώτου γύρου, θα πρέπει να τοποθετηθούν για τον 2^ο γύρο είτε τρία είτε έξι Κοινοβουλευτικά Κόμματα.

Ας δούμε τέσσερα σενάρια που καθορίζουν και σε ποιες περιπτώσεις θα πρέπει να τοποθετηθούν τα τρία, και ποια τρία κόμματα, και σε ποιες περιπτώσεις θα πρέπει να τοποθετηθούν έξι κοινοβουλευτικά κόμματα:

Σενάριο 1: Στην περίπτωση που στον 1^ο Γύρο επικρατήσουν οι Ν. Αναστασιάδης και Σ. Μαλάς τότε έξι Κοινοβουλευτικά Κόμματα θα πρέπει να τοποθετηθούν, ήτοι, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Αλληλεγγύη, Οικολόγοι, Συμμαχία και ΕΛΑΜ.

Σενάριο 2: Στην περίπτωση που οι επικρατέστεροι θα είναι Ν. Αναστασιάδης και Ν. Παπαδόπουλος τότε τρία κόμματα, ΑΚΕΛ, Συμμαχία και ΕΛΑΜ, θα πρέπει να τοποθετηθούν.

Σενάριο 3: Στην περίπτωση που αντίπαλος του Ν. Αναστασιάδη θα είναι ο Γ. Λιλλήκας τότε 6 κόμματα, ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Αλληλεγγύη, Οικολόγοι και ΕΛΑΜ θα πρέπει να τοποθετηθούν

Σενάριο 4: Στο σενάριο – έκπληξη που εκτός 2^ου γύρου μείνει ο Ν. Αναστασιάδης τότε ο αριθμός των κομμάτων που θα πρέπει να τοποθετηθούν θα είναι επίσης είτε τρία είτε έξι αναλόγως περίπτωσης ως ανωτέρω.

Όμως το πλέον ενδιαφέρον στοιχείο θα είναι οι επιπτώσεις και οι κραδασμοί εντός κομμάτων. Ας δούμε τις επιλογές ενός εκάστου κόμματος, βάσει της πολιτικής λογικής. Λογικής, της οποίας το πλαίσιο είναι βεβαίως αρκετά διευρυμένο και με πολλές παραμέτρους.  Δεν θα αναλύσουμε την «περίπτωση – έκπληξη» που μείνει εκτός 2^ου γύρου ο Ν. Αναστασιάδης διότι σε μια τέτοια περίπτωση νοείται ότι οι τριγμοί θα είναι τόσης εμβέλειας και με τόσες απρόβλεπτες διαστάσεις και προεκτάσεις που δεν αφήνουν περιθώρια αυτή την στιγμή της όποιας πολιτικής ανάλυσης.

 

Εφιάλτης για το ΑΚΕΛ ο αποκλεισμός

Ο εφιάλτης του ΑΚΕΛ είναι να βρεθεί εκτός 2^ου γύρου και να βρεθεί ενώπιον του διλήμματος, ποιον εκ των δυο επιτυχόντων θα στηρίξει. Ο μεγαλύτερος όμως εφιάλτης του κόμματος της Αριστεράς είναι αφενός να βρεθεί εκτός 2^ου γύρου και αφετέρου ο υποψήφιος που θα στηρίξει στον 2^ο γύρο να χάσει.

Αυτή η προσέγγιση, η οποία δεν εκφεύγει της προσοχής των δωμάτων στην Εζεκία Παπαιωάννου, αποτελεί τη μια παράμετρο, η οποία υποβάλλει ουσιαστικά τον πολύ προσεκτικό αλλά και συντονισμένο χειρισμό και διαχείριση της κατάστασης στην περίπτωση που ο Σ. Μαλάς βρεθεί εκτός 2^ου γύρου.

Την ίδια ώρα δεν πρέπει να παραγνωρίζονται δεδομένα, όπως η τελευταία δεσμευτική απόφαση συλλογικών οργάνων του ΑΚΕΛ, η οποία κάνει λόγο για απομάκρυνση του Ν. Αναστασιάδη και του ΔΗΣΥ από την εξουσία.

Ένα επιπλέον στοιχείο που εισέρχεται στην εξίσωση είναι η πολιτική κουλτούρα και ιδεολογική προσέγγιση του ΑΚΕΛ, η οποία ουσιαστικά υπαγορεύει στην εκάστοτε εξουσία του κόμματος να λαμβάνει συγκεκριμένες αποφάσεις, να δίδει το γενικό πρόσταγμα, να δείχνει την κατεύθυνση και να μην αφήνει τα πράγματα ανεξέλεγκτα. Στην προκειμένη, αυτό μεταφράζεται ότι μια απόφαση του τύπου «κατά συνείδηση / κατά βούληση» είναι απομακρυσμένη έως και απίθανη.

Τέταρτο πολιτικό δεδομένο, το οποίο πρέπει να τύχει ανάγνωσης, είναι η διαχρονική προσέγγιση του ΑΚΕΛ προς τον ΔΗΣΥ (και τον Νίκο Αναστασιάδη), η οποία εν πολλοίς «απαγορεύει ρητώς» -και για λόγους κομματικής συνοχής- την κοινή πορεία. Κάτι άλλωστε που διαφάνηκε και στο θέμα της Προεδρίας της Βουλής προ διετίας, το 2016, όπου το ΑΚΕΛ απέρριψε την πρόταση του ΔΗΣΥ για Προεδρία του Σώματος εξ ημίσειας με τον ΔΗΣΥ, δηλαδή από 2,5 έτη έκαστος.

Παρά τις όποιες ενδοκομματικές δυναμικές και τους ισχυρούς τριγμούς αμφισβήτησης της ηγεσίας που θα αναπτυχθούν στο ενδεχόμενο μη πρόκρισης του Σ. Μαλά στο 2^ο Γύρο, η «πολιτική λογική», βάσει και των ανωτέρων, δείχνει ότι η επιλογή του ΑΚΕΛ θα είναι συγκεκριμένη. Δηλαδή, προς την κατεύθυνση στήριξης του ανθυποψηφίου του Ν. Αναστασιάδη.

 

Πώς θα αντιδράσει το ΔΗΚΟ;

Στην περίπτωση που ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ και υποψήφιος Νικόλας Παπαδόπουλος δεν πετύχει την πρόκριση στο δεύτερο γύρο, είναι προφανές ότι τα πράγματα για το ΔΗΚΟ θα είναι από δύσκολα έως πολύ δύσκολα.

Μια πρώτη παράμετρος που αναπόφευκτα θα παίξει το ρόλο της, είναι οι κατά καιρούς ρητές αναφορές του Ν. Παπαδόπουλου ότι στόχος «είναι η απαλλαγή από την διακυβέρνηση Αναστασιάδη» (κάτι που παραπέμπει στο ίδιο λεκτικό και φρασεολογία του Συνεδρίου του ΑΚΕΛ) αλλά και οι ξεκάθαρες αναφορές του ότι «με τον κόσμο της Αριστεράς μας ενώνουν πολλά και έχουμε κοινό στόχο για την απαλλαγή από την Κυβέρνηση Ν. Αναστασιάδη». Βεβαίως οι αναφορές αυτές από μόνες τους δεν προδικάζουν τίποτα διότι άλλωστε ο Ν. Παπαδόπουλος τοποθετήθηκε κατ’ αυτό τον τρόπο θέλοντας να ρίξει γέφυρες προς τους ΑΚΕΛικούς ενισχύοντας την δική του υποψηφιότητα (για το 2^ο γύρο) και όχι αντίστροφα. Ωστόσο οι αναφορές έγιναν και θα έχουν την δική τους σημασία για τον τρόπο που το ΔΗΚΟ θα διαχειριστεί την νύχτα της 28^ης Ιανουαρίου στην περίπτωση που ο Ν. Παπαδόπουλος βρεθεί εκτός 2^ου γύρου.

Ακόμη, κύριο σημείο που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι η διγλωσσία και η εσωστρέφεια που επικρατεί και συνεχίζεται και σήμερα στο ΔΗΚΟ, με σημαντικό αριθμό στελεχών να στηρίζουν την υποψηφιότητα του Νίκου Αναστασιάδη αμφισβητώντας ευθέως δηλαδή τον Νικόλα Παπαδόπουλο όχι μόνο ως υποψήφιο αλλά και ως Πρόεδρο του κόμματος. Φυσιολογικά, σε περίπτωση μη πρόκρισης του Νικόλα Παπαδόπουλου στο 2^ο γύρο αυτή η εσωκομματική κόντρα θα κορυφωθεί.

Μια επιπρόσθετη παράμετρος είναι ότι η πολιτική λογική υπαγορεύει πως δεν θα πρέπει να αγνοηθεί η προϊστορία του ΔΗΚΟ και των ΔΗΚΟικών στελεχών σε παρόμοιες περιπτώσεις. Όπου δηλαδή, ακόμη και κατά την ίδια νύχτα του 1^ου Γύρου, στελέχη του ΔΗΚΟ προχωρούν και δημοσιοποιούν την προσωπική τους επιλογή ανεξαρτήτως των όποιων αποφάσεων παρθούν μετέπειτα από τα συλλογικά όργανα.

Τέλος, το δικό της ρόλο και σημασία, κυρίως ως προς την έκταση και βαρύτητα της προσωπική τοποθέτησης του Ν. Παπαδόπουλου, θα έχει το ύψος των ποσοστών. Δηλαδή, αλλιώς θα είναι το κύρος και η βαρύτητα του Ν. Παπαδόπουλου εάν δεν εισέλθει στον δεύτερο γύρο αλλά χάνοντας με ποσοστά γύρω στο 27% και αλλιώς θα είναι εάν η αποτυχία είναι με ποσοστά κάτω του 23%. Αυτά τα όρια περίπου καθορίζουν και εν πολλοίς επικοινωνιακά την «αξιοπρεπή ήττα» από την «παταγώδη ήττα και τον διασυρμό» (χάριν ιστορίας σημειώνεται ότι τα ποσοστά των 4 κομμάτων που υποστηρίζουν την υποψηφιότητα του κ. Παπαδόπουλου, βάσει των Βουλευτικών Εκλογών του 2016, ανέρχονται στο 30.72%). Αναπόφευκτα θα διαδραματίσουν τον δικό τους ρόλο ως προς την επόμενη μέρα εντός του κόμματος αλλά και ως προς το πολιτικό μέλλον του κ. Παπαδόπουλου ως Προέδρου του ΔΗΚΟ και κατ’ επέκταση αυτό θα είναι και βασικό κριτήριο του ίδιου του Ν. Παπαδόπουλου για την απόφαση που θα λάβει προς στήριξη ενός εκ των δυο υποψηφίων στον 2^ο γύρο. Δηλαδή, ενδεχομένως να είναι αλλιώς η απόφαση του εάν κρίνεται το προσωπικό του πολιτικό μέλλον (λαμβάνοντας κάτω από 23% στον 1^ο γύρο) και αλλιώς θα είναι εάν το προσωπικό του πολιτικό μέλλον είναι «κάπως διασφαλισμένο» (λαμβάνοντας στον 1^ο γύρο ποσοστά άνω του 27% αλλά δεν πετύχει να εισέλθει στον 2^ο γύρο).

Εκ των πραγμάτων λοιπόν, η πολιτική λογική, δεν δείχνει αυτή την στιγμή την κατεύθυνση του ΔΗΚΟ στην περίπτωση που ο Ν. Παπαδόπουλος μείνει εκτός 2^ου γύρου, μιας και η κατεύθυνση αυτή θα επηρεαστεί από πολλούς παράγοντες και δεδομένα, όπως άλλωστε είδαμε πιο πάνω, τα οποία αυτοί στην στιγμή δεν υπάρχουν και μόνο ως υποθετικά μπορούν να τοποθετηθούν στο τραπέζι.

Αυτό όμως που επιτρέπεται να σημειωθεί ως ασφαλή εκτίμηση είναι το γεγονός ότι το ΔΗΚΟ, στην περίπτωση που ο κ. Ν Παπαδόπουλος δεν πετύχει την είσοδο στον 2^ο Γύρο, θα εισέλθει σε ένα κυκεώνα εσωστρέφειας.

 

Κάποιος παίζει τα ρέστα του στους μικρούς

Ως προς τις προθέσεις της Συμμαχίας των Πολιτών, παραμένουν πολλά ερωτήματα αναπάντητα, μιας και πρόκειται για νέο κίνημα, χωρίς ρίζες και προϊστορία που θα μπορούσαν να αποτελούσαν φραγμό προς την όποια επιλογή. Η πολιτική του Γιώργου Λιλλήκα θα μπορούσε να προσαρμοστεί και με τις πολιτικές των τριών άλλων υποψηφίων και συνεπώς οι αποφάσεις αναμένεται να κριθούν κυρίως με γνώμονα την διατήρηση και ενίσχυση του κινήματος, δηλαδή να είναι τέτοια που να μην έχει κανιβαλικές συνέπειες προς το ίδιο το κίνημα.

Η Αλληλεγγύη ενδεχομένως να είναι το μόνο κόμμα «παίζει τα ρέστα του», αφού στην περίπτωση μη πρόκρισης του Ν. Παπαδόπουλου στον 2^ο γύρο, η επιλογή της φαντάζει μονόδρομος, δηλαδή τήριξη του Ν. Αναστασιάδη αν ο ανθυποψήφιος του θα είναι ο Σ. Μαλάς. Ωστόσο αυτό θα σημάνει και το τέλος της Αλληλεγγύης αφού εκ των πραγμάτων δεν θα υπάρχει πλέον λόγος ύπαρξής της. Πάντως τα πράγματα για την Αλληλεγγύη είναι ήδη δύσκολα, μιας και εκατοντάδες στελέχη, το τελευταίο διάστημα, δημοσιοποιούν την απόφασή τους να μην στηρίξουν Ν. Παπαδόπουλο.

Οι Οικολόγοι εμφανίζονται ήδη από τώρα διχοτομημένοι ως προς τις επιλογές τους. Έχοντας ωστόσο ως ασπίδα «το περιβάλλον και την οικολογική πολιτική», μπορούν βάση αυτών των πλαισίων να συνασπισθούν στον δεύτερο γύρο με ένα εκ των δυο υποψηφίων χωρίς ιδιαίτερους περιορισμούς. Είναι ωστόσο γνωστή η «αντι-Αναστασιαδική» στάση, κυρίως της ηγεσίας τους, κάτι που θα έχει τη δική της σημασία στην τελική τους απόφαση.

Το ΕΛΑΜ εκτιμάται ότι θα διατηρήσει την «καθαρή γραμμή» της πάγιας θέσης του, ότι δηλαδή κανένα κόμμα, πέραν του ιδίου, δεν είναι ξεκάθαρο ως προς την απόρριψη της ΔΔΟ, και συνεπώς τέτοια αναμένεται να είναι στάση του στον 2^ο γύρο. Δηλαδή προτάσσοντας την πολιτική του αυτή, αναμένεται ότι θα καλέσει τους ψηφοφόρους του να μην συμβάλουν στην εκλογή του όποιου υποψήφιου.

(Δημοσιεύτηκε στο EUROKERDOS, τεύχος Δεκεμβρίου 2017)
Link: Πατήστε εδώ για την ιστοσελίδα του eurokerdos