-
Γιατί τα Social Media μπορούν να αποβούν μοιραία για μικρές Κοινωνίες και πώς διαλύουν πρόσωπα – Ζούμε στην εποχή, όπου κυριαρχούν οι φήμες και οι επιφανειακές ερμηνείες αντί τα πραγματικά γεγονότα.
-
Οποιοδήποτε υβριστικό, αναληθές, ανακριβές σχόλιο αναρτηθεί στο Facebook Twitter κτλ μπορεί να τιμωρηθεί Δικαστικώς, έστω και αν αυτό έχει διαγραφεί.
-
Το θέμα Social Media χρειάζεται οργάνωση και συγύρισμα. Και πρέπει να γίνει:
Α/ ειδική Νομοθεσία για τα Social Media,
Β/ Μητρώο με Κατά Νόμο Υπεύθυνο για τις Ειδησεογραφικές Ιστοσελίδες, προσβάσιμο από τον κάθε πολίτη
Γ/ Κώδικας Δεοντολογίας και
Δ/ μια Αρχή, η οποία θα μπορεί να επιβάλλει αυτεπάγγελτα ή/και μετά από καταγγελίες αυστηρές χρηματικές ποινές σε Ιστοσελίδες και Χρήστες που με αναρτήσεις, σχόλια κτλ παραβιάζουν τον Κώδικα. Όπως δηλαδή και στην Ραδιοτηλεόραση.
ΓΡΑΦΕΙ Ο
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ
Όταν το 2011 βρέθηκα στην Ουάσιγκτον, προσκεκλημένος ως Δημοσιογράφος για κάποια Σεμινάρια, ένα από αυτά ήταν «Social Media: Στρατηγική, απόδοση, κίνδυνοι και διαχείριση». Δεν θα αναφερθώ εκτενώς στο περιεχόμενο του σεμιναρίου αλλά θα παραθέσω μόνο μια παράγραφο της διάλεξης, το οποίο τότε, πριν 5 χρόνια δηλαδή, ενώ φαινόταν υπερβολικό σήμερα επαληθεύεται.
Ο αμερικανός ειδικός τότε μας είπε το εξής: «Τα Social Media θα είναι καταστροφικά σε τοπικό επίπεδο και σε μικρές κοινωνίες. Η ζωή αρκετών ανθρώπων κυρίως των απλών πολιτών –και όχι των πολιτικών ή άλλων επωνύμων- θα καταστραφεί εξ’ ολοκλήρου όταν και αν βρεθούν στην δίνη των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης. Η πολιτεία θα πρέπει να προστατέψει την Κοινωνία με αυστηρές ρυθμίσεις, ώστε να μην υπάρξει χαοτική κατάσταση».
Τρία σημεία λοιπόν:
Α/ «Τοπικές και Μικρές Κοινωνίες»
Β/ «Καταστροφικές συνέπειες για τους ‘συνηθισμένους ανθρώπους’ που θα βρεθούν στην δίνη»
Γ/ Ρύθμιση
Γιατί τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης είναι καταστροφικά για «τοπικές και μικρές Κοινωνίες» είναι νομίζω πασιφανές.
Παράδειγμα; Το θέμα της μητέρας που έκανε παράπονο για την διδασκαλία Τουρκοκυπριακής Λογοτεχνίας.
Πρόκειται για ένα θέμα, που υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να είχε αγνοηθεί. Οκ. Μια μητέρα κάνει ένα παράπονο. Και τι έγινε δηλαδή; Αρκετοί γονείς κάνουν παράπονα για αρκετά θέματα; Παρακάτω. Θα αλλάξει η Πολιτεία την μεθοδολογία της επειδή έκανε μια Μητέρα ένα παράπονο;
Και όμως το παράπονο της μιας μητέρας έγινε παγκύπριο θέμα, με την εμπλοκή μάλιστα του αρμόδιου Υπουργού, να δικαιολογείται χωρίς λόγο. Αποτέλεσμα; Να διασυνδέεται το παράπονο με το κυπριακό, οι μισοί να υποστηρίζουν ότι κάποια κοράκια εκεί στο Υπουργείο Παιδείας «ανθελληνίζουν» την Παιδεία μας και οι άλλοι μισοί να «πικκάρονται» και να μας λεν αμπελοσοφίες.
Χωρίς λόγο και αιτία προκλήθηκε μια παγκύπρια αναστάτωση, αφήνοντας πίσω της, στίγματα αμφισβήτησης, ισοπέδωσης και γενικής απαξίωσης. Και όλα αυτά από ένα «Μη Θέμα»!!!
Πάμε όμως στο Β Σημείο: «Καταστροφικές συνέπειες για τους ‘συνηθισμένους ανθρώπους’ που θα βρεθούν στην δίνη»
Γιατί; Διότι ο κάθε ένας γνωρίζεται με τον άλλο και η παραμικρή προβολή σχολίων, κειμένων, αναρτήσεων γίνεται θέμα (και μετατρέπει θύμα/τα) εντός ολόκληρης της Κοινωνίας. Στην περίπτωση της Κύπρου, γίνεται θέμα συζήτησης (και θύμα/τα) παγκύπρια.
Παράδειγμα; Η περίπτωση τσακωμού τριών μαθητριών. Αυτό το θέμα, υπό φυσιολογικές συνθήκες θα έπρεπε να ήταν θέμα που θα επιλυόταν «τοπικά». Εντός δηλαδή της συγκεκριμένης Γυμνασιακής Κοινότητας. Εάν υπήρχε και θέμα ποινικών αδικημάτων, θα αναλάμβανε η Αστυνομία.
Αντ’ αυτού μέσω των Social Media, το εν λόγω θέμα έγινε παγκύπριας εμβέλειας, όλοι έμαθαν ποιες είναι αυτές οι τρεις 16χρονες μαθήτριες.
Και πείτε μου, αύριο πώς αυτές οι τρεις νεαρές θα μπορέσουν να ξεπεράσουν αυτό το θέμα όταν γνωρίζουν ή νομίζουν και θεωρούν ότι όλη η Κύπρος τις έμαθε λόγω του ξυλοδαρμού. Πώς; Για τις ίδιες θα είναι ωσάν η ζωή τους να καταστράφηκε και εκεί που θα ξεπερνούσαν το θέμα, εάν αυτό παρέμενε στο Γυμνασιακό Επίπεδο ή έστω στο στενό εκείνο περιφερειακό επίπεδο, τώρα υπάρχει ένα μεγάλο ερωτηματικό κατά πόσο θα μπορέσουν να το ξεπεράσουν ποτέ…
Γ/ Ρύθμιση
Πάμε στο πλέον κομβικό σημείο. Στην ΡΥΘΜΙΣΗ. Υπάρχει ένας περίεργος μύθος γύρω από την χρήση των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης. Ότι εξαιρούνται από την Νομοθεσία. Λάθος. Μπορεί μεν να μην υπάρχει συγκεκριμένη Νομοθεσία για τα SOCIAL MEDIA (και πρέπει να γίνει), αλλά υπάρχουν άλλες Νομοθεσίες, οι οποίες καλύπτουν τα Social Media.
Εν ολίγοις, ο μύθος που υπάρχει είναι πως ο καθένας μπορεί να γράφει ό,τι θέλει, ό,τι του καπνίσει και ό,τι σκεφτεί χωρίς επιπτώσεις. Λάθος.
Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (Facebook, twitter, κτλ κτλ) θεωρούνται «ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΡΟΒΟΛΗ» και συνεπώς στην περίπτωση που αυτά είναι υβριστικά, δυσφημιστικά ή άλλως πως κατ’ αντίθεση των οικείων Νόμων, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο Δικαστήριο. Και υπήρξε πρόσφατα (3/9/2015) σχετική απόφαση κυπριακού Δικαστηρίου επί τούτου στην περίπτωση της Αγωγής 3914/15.
Ακόμη και εάν ένα σχόλιο αναρτηθεί και μετά διαγραφεί, το αδίκημα συνεχίζει να υφίσταται.
Ωστόσο, η Πολιτεία οφείλει να ρυθμίσει περαιτέρω την χρήση των Social Media, χωρίς να περιορίζει το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης. Όπως ακριβώς δηλαδή συμβαίνει με τα «συμβατά» ΜΜΕ, εφημερίδες, ραδιόφωνα, τηλεοράσεις, τα οποία ακολουθούν τον Κώδικα Δεοντολογίας.
Θα πρέπει λοιπόν:
1/ Να ρυθμιστεί το τι εστί Ειδησεογραφική Ιστοσελίδα. Πρέπει να γίνει ένα Κεντρικό Μητρώο Ειδησεογραφικών Ιστοσελίδων (το οποίο να είναι δημόσια προσβάσιμο ώστε να ελέγχει ο κάθε πολίτης που θέλει εάν μια συγκεκριμένη ιστοσελίδα είναι ή όχι καταχωρημένη και άρα μπορεί να λειτουργεί επίσημα), να υπάρχει κατά νόμο υπεύθυνος (επίσης δημοσιευμένο το ονοματεπώνυμό του στο Κεντρικό Αρχείο ώστε ο κάθε πολίτης να γνωρίζει ποιος/α είναι υπεύθυνος για την οποιαδήποτε ειδησεογραφική ιστοσελίδα), να υπάρχει Κώδικας Δεοντολογίας, και να υπάρχει αρμόδια Αρχή (όπως πχ η Αρχή Ραδιοτηλεόρασης), η οποία θα επιβάλλει αυστηρότατες χρηματικές ποινές για αναληθή, ανακριβή δημοσιεύματα, ειδήσεις και για την όποια παραβίαση του Κώδικα Δεοντολογίας.
2/ Ο συγκεκριμένος Κώδικας Δεοντολογίας να καλύπτει δια Νόμου και όλους τους χρήστες των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης και η ίδια αρμόδια Αρχή να δέχεται καταγγελίες από επηρεαζόμενους πολίτες για υβριστικά σχόλια, αναρτήσεις, δημοσιεύματα που γίνονται όχι μόνο μέσω Ειδησεογραφικών Ιστοσελίδων αλλά και μέσω προσωπικών λογαριασμών, ή/και σχόλιων άλλων χρηστών. Η αρμόδια Αρχή να μπορεί να επιβάλλει αυστηρή ποινή και σε πρόσωπα / χρήστες που παραβίασαν τον Κώδικα. (είδατε ποτέ σε εφημερίδα βρισιές, υβριστικές ή/και μειωτικές αναφορές; Όχι. Γιατί; Διότι υπάρχει ο Κώδικας Δεοντολογίας. Ακόμη είδατε στις ιστοσελίδες των εφημερίδων ή/και τηλεοπτικών σταθμών να δημοσιεύονται απρεπή σχόλια κάτω από οποιαδήποτε είδηση από χρήστες; Όχι. Γιατί; Διότι υπάρχει Κώδικας Δεοντολογίας).
Ως προς την «Ανωνυμία» και τα ψεύτικα προφίλ, αυτά δεν υπάρχουν διότι ο κάθε χρήστης, έστω και ανώνυμος, αφήνει τα ηλεκτρονικά του αποτυπώματα και μπορεί να εντοπισθεί ο υπολογιστής / τηλέφωνο απ’ όπου έγιναν οι όποιες αναρτήσεις.
3/ Αφού γίνει η πιο πάνω ρύθμιση βάσει Νομοθεσίας, θα πρέπει να γίνει μια μεγάλη καμπάνια μέσω των Social Media για να ενημερωθούν οι χρήστες για την νέα Νομοθεσία, τον Κώδικα Δεοντολογίας και με ποιες ποινές ενδεχομένως να βρεθούν αντιμέτωποι. Διότι η πρόληψη είναι το ήμισυ του παντός.