Από το 1994 προσπαθούμε να δημιουργήσουμε καλές σχέσεις με το Ισραήλ, οι οποίες να επιτρέπουν την αμοιβαία επιχειρηματικότητα, ανάπτυξη και όφελος για τα δυο κράτη. Τώρα, ίσως είναι καιρός να τεθούν επί τάπητος συγκεκριμένα σχέδια συνεργασίας μεταξύ Λευκωσίας και Τελ Αβίβ
ΓΡΑΦΕΙ Ο
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ
Οι πρώτοι οργανωμένοι Τουρίστες που έφθασαν ποτέ στην Κύπρο ήταν Ισραηλίτες. Πίσω αρχές της δεκαετίας του ’60, οι Ισραηλινοί ανακάλυψαν τις χρυσές αμμουδιές της Αμμοχώστου*, και έτσι αποτέλεσαν τους πρώτους επισκέπτες της Κύπρου σε οργανωμένη τουριστική βάση. Βασικά αυτοί μας έδειξαν είτε άμεσα είτε έμμεσα τον δρόμο του Τουρισμού.
Για πολλούς και διάφορους λόγους οι Σχέσεις της Κύπρου με Ισραήλ θα έπρεπε να είχαν αναπτυχθεί προ πολλού. Η σημερινή επιδίωξη για «στρατηγικές σχέσεις» με τον Ισραήλ θα έπρεπε να ήταν η βασική επιδίωξη μας από την ημέρα της Ανεξαρτησίας της Κύπρου. Εντούτοις και ενώ ο Ισραήλ άνοιξε πρεσβεία στην Κύπρο από το 1961, η Κύπρος άνοιξε πρεσβεία στο Ισραήλ μόλις το 1994.
Για τρεις δεκαετίες η Κύπρος βρισκόταν σε άλλο «παλμό». Τότε η Κύπρος είχε «πολύ αδερφικές» σχέσεις με τους Παλαιστίνιους και ασκούσε πολιτική με βάση το συναίσθημα και όχι με βάση την ψυχρή λογική και το συμφέρον του κράτους. Ασκούσε εξωτερική πολιτική κυρίως για την ικανοποίηση των προσωπικών φιλοδοξιών του εκάστοτε Προέδρου αντί για την διαφύλαξη των συμφερόντων του κράτους. Τότε δεν μπορούσαμε να αντιληφθούμε –και εν μέρει δικαιολογημένα ως νήπιο δημοκρατικό κράτος- ότι το ένα δεν αναιρεί το άλλο. Ότι δηλαδή θα μπορούσαμε να διατηρούσαμε τις καλές μας σχέσεις με τους Παλαιστίνιους και τον Γιάσερ Αραφάτ αλλά την ίδια ώρα θα μπορούσαμε να είχαμε και άριστες σχέσεις με το Κράτος του Ισραήλ.
Έστω όμως και καθυστερημένα ως κράτος και με τον μ. Γλαύκο Κληρίδη στο πηδάλιο έγινε το πρώτο σημαντικό βήμα (το 1994) και οι σχέσεις των δυο χωρών εισήλθαν σε άλλο επίπεδο, συνεχίστηκαν αλλά με πολύ πιο «ήπιους τόνους» επί διακυβέρνησης Τάσσου Παπαδόπουλου αλλά να επανέρχονται ξανά στο προσκήνιο επί διακυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια, όχι επειδή επρόκειτο για επίσημη πολιτική γραμμή και στόχος της κυβέρνησης του 2008-13 αλλά γιατί οι συνθήκες εξελίχθηκαν έτσι (κυρίως στα θέματα Ενέργειας αλλά και λόγω της κρίσης των σχέσεων Τελ Αβίβ – Άγκυρας). Μάλιστα επί διακυβέρνησης Δ. Χριστόφια θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει ότι τότε ακριβώς υπήρχαν και οι συγκυρίες και τα δεδομένα που θα ευνοούσαν την εμβάθυνση των σχέσεων των δυο χωρών πολύ περισσότερο απ’ όσο έγινε. Με άλλα λόγια τότε οι σχέσεις εξελίχθηκαν στο ελάχιστο που θα μπορούσαν να εξελιχθούν εν συγκρίσει με το πώς πραγματικά θα μπορούσαν να εξελιχθούν.
Τα πράγματα ακολούθησαν την δική τους πορεία, και με τον Νίκο Αναστασιάδη οι σχέσεις Ισραήλ – Κύπρου μπορούν πραγματικά να βρεθούν σε ένα άλλο επίπεδο και σε μια δυναμική πορεία, η οποία να δημιουργεί εκείνες τις προϋποθέσεις και εκείνο το πλαίσιο έτσι ώστε οι δυο χώρες να μπορούν να εξελιχθούν σε πραγματικούς «στρατηγικούς εταίρους».
Αυτή τη στιγμή πραγματοποιείται ένα πολύ σημαντικό ταξίδι του ΠτΔ στο Ισραήλ. Οι επαφές και οι συζητήσεις θα έχουν βάθος έστω και εάν δεν υπάρξουν πομπώδεις ανακοινώσεις. Το κυριότερο σημείο, πέραν τα της Ενέργειας, αφορά ίσως το θέμα της επέκτασης του «Ισραηλινού εταιρικού ζωτικού χώρου» στην Κύπρο και βεβαίως το θέμα του Τουρισμού (για κοινά πακέτα).
Στόχος πρέπει να είναι όπως αυτοί οι δυο τομείς (και εννοείται και της Ενέργειας) να εξελιχθούν και να τεθούν τα ορθά πλαίσια για αληθινή συνεργασία μεταξύ των δυο χωρών, η υλοποίηση της οποίας θα γίνει κυρίως από τους Ιδιώτες.
Ήδη αργήσαμε. Αυτά έπρεπε να είχαν γίνει προ πολλού… Αλλά έστω αργά παρά ποτέ. Διότι η εμβάθυνση των σχέσεων με το Ισραήλ, μόνο θετικά μπορεί να έχει…
*Το 1973 λειτουργούσαν στην Αμμόχωστο 33 ξενοδοχεία με δυναμικότητα 4.859 κλινών. Σε ολόκληρη την Κύπρο την ίδια εποχή λειτουργούσαν 105 ξενοδοχεία με δυναμικότητα 10.796 κλινών. Ποσοστό 31,5% των ξενοδοχείων της Κύπρου βρίσκονταν και λειτουργούσαν στην Αμμόχωστο, κι είχαν δυναμικότητα 45% του συνόλου των κλινών. Το σύνολο των διανυκτερεύσεων ξένων στην πόλη το 1972 αποτελούσε το 49,5% κι αυξήθηκε ακόμη περισσότερο το 1973, φθάνοντας στο 53,5%. Κατά το 1974 λειτουργούσαν στην Αμμόχωστο 39 ξενοδοχεία αστέρων, δυναμικότητας 6.164 κλινών, 7 ξενοδοχεία άνευ αστέρος, με 148 κλίνες, πανσιόν με 90 κλίνες και 33 μονάδες διαμερισμάτων δυναμικότητας 2.722 κλινών (από την ιστοσελίδα του Δήμου Αμμοχώστου).
Twitter: @tsangarisp