Οι Τράπεζες θα μπορούσαν να πιέσουν προς την ψήφιση του Πλαισίου μόνο εάν και οι ίδιες προχωρήσουν σε εξαγγελία για γενναίες αποφάσεις όπως καθολικό κούρεμα χρεών και καθολική μείωση δανειστικών επιτοκίων… Σκεφτείτε το. Γίνεται.
ΓΡΑΦΕΙ Ο
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ
Το Υπουργείο Οικονομικών εξέδωσε την Παρασκευή (10/4) ανακοίνωση με την οποία σημειώνει πως οι Προτάσεις Νόμου ΑΚΕΛ και ΕΔΕΚ θα προκαλέσουν σοβαρό πλήγμα στη βιωσιμότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων. Πρόκειται ουσιαστικά για προτάσεις που προβλέπουν τη θέσπιση προσωρινών διατάξεων για την προστασία της επαγγελματικής στέγης και της κύριας κατοικίας.
Σύμφωνα λοιπόν με το ΥΠΟΙΚ, στην περίπτωση που εγκριθούν οι προτάσεις αυτές τότε ελλοχεύουν 4 κίνδυνοι. Και αυτοί είναι:
Α. «Πιστεύεται ότι θα επιφέρει σημαντικό πλήγμα στη βιωσιμότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων».
Β. «Με την προτεινόμενη διαδικασία έκδοσης διατάγματος για αναστολή είσπραξης οφειλής από τους πιστωτές και αναστολής εκποίησης κύριας κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης, το πλαίσιο «ατιμωρησίας» προς τους οφειλέτες που ενώ μπορούν δεν ανταποκρίνονται στις δανειακές τους υποχρεώσεις, εντείνεται ακόμα περισσότερο. Πρόσθετα επενεργεί και ως κίνητρο για τους συνεπείς οφειλέτες, που ανταποκρίνονται στις δανειακές τους υποχρεώσεις, να σταματήσουν την τακτική αυτή, δεδομένου ότι θα μπορούν να εξασφαλίσουν ένταλμα αναστολής».
Γ. «Με την προώθηση του μέτρου οι τράπεζες θα εξαναγκαστούν να αναγνωρίσουν ζημιές, μέσω περαιτέρω προβλέψεων στα επηρεαζόμενα χαρτοφυλάκιά τους καθώς και μέσω μείωσης είσπραξης τόκων».
Δ. «Θα επηρεαστεί δυσμενώς η ελκυστικότητα των τραπεζών για ξένους επενδυτές και κατ’ επέκταση η δυνατότητά τους να προβούν σε δραστηριότητες ενίσχυσης της κεφαλαιουχικής τους βάσης».
Έχει δίκαιο το ΥΠΟΙΚ; Ίσως. Αλλά αυτό δεν είναι το κύριο ζητούμενο. Το κύριο ζητούμενο είναι άλλο. Το πώς αφενός θα εγκριθεί το «Πλαίσιο Αφερεγγυότητας» αλλά παράλληλα και κατά πόσο το εν λόγω «Πλαίσιο» όντως προστατεύει τους πολίτες, οι οποίοι λόγω της οικονομικής κρίσης δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις δανειακές τους υποχρεώσεις.
Ας δούμε όμως μια ιδέα, την οποία αρκετοί οικονομολόγοι θεωρούν πως θα αποτελούσε μια καλή βάση προς «αναχαίτιση της κρίσης» (το ίδιο εφαρμόστηκε και στην Ισλανδία),
Οι Τράπεζες απορρίπτουν ασυζητητί το ενδεχόμενο κουρέματος χρεών. Και όμως. Εάν αυτό το θέμα ειδωθεί μέσα από μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση, ενδεχομένως μια τέτοια λύση, όχι μόνο να έλυνε το τεράστιο πρόβλημα των Μη Εξυπηρετουμένων Δανείων αλλά και να αποτελούσε σοβαρή ένεση ρευστότητας προς την αγορά. Πώς;
Πριν δούμε την ιδέα, ας σημειώσουμε ότι η Τράπεζα Κύπρου φαίνεται πως βρήκε μια φόρμουλα για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Τι λέει η φόρμουλα; Ότι οι δανειολήπτες μετατρέπουν τα δάνεια τους σε ευρώ και η Τράπεζα εξετάζει ενδεχόμενο κουρέματος χρέους γύρω στο 4%, τους μειώνει το επιτόκιο στο 1,5% περίπου και επιπλέον euribor και τους χαρίζει την 12η δόση ανά έτος. Με λίγα λόγια η BOC φαίνεται πως βρήκε μια ρύθμιση, η οποία ναι μεν της αφαιρεί από τα ενδεχόμενα «κέρδη» που θα είχε από κάθε δάνειο αλλά την ίδια ώρα διασφαλίζει λιγότερα αλλά σίγουρα κέρδη και κυρίως χωρίς δικαστικές περιπέτειες που αυτό συνεπάγεται χρόνο, καθυστερήσεις κτλ κτλ.
Πάμε λοιπόν να δούμε πώς μια προσέγγιση ενδεχομένως να έβαζε τα πράγματα σε άλλη πορεία απ’ ότι σήμερα, να δημιουργούσε θετικό κλίμα και κυρίως να άφηνε όλο τον κόσμο ικανοποιημένο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας τον Φεβρουάριο 2015, τα δάνεια κατοίκων Κύπρου είναι στα €50,12 δισ. Εξ’ αυτών περίπου τα 27δισ. είναι μη εξυπηρετούμενα.
Εάν οι Τράπεζες αποφασίσουν μια καθολική «έκπτωση» στα οφειλόμενα ποσά της τάξεως του 5% αυτομάτως θα σήμαινε πως οι Τράπεζες θα έχαναν 2,5δισ. ευρώ. Προσέξετε όχι μόνο έκπτωση στα Μη Εξυπηρετούμενα αλλά και στα Εξυπηρετούμενα. Και αυτό για δυο λόγους:
1. Έτσι δεν δημιουργείται «θέμα επιβράβευσης» σε όσους δεν πληρώνουν και «άρα κύριοι σας κουρεύουμε χρέος αλλά εσάς που πληρώνετε δεν σας κάνουμε έκπτωση».
2. Διότι με το κούρεμα των Εξυπηρετούμενων δανείων αυτομάτως δημιουργείται προοπτική ενίσχυσης της ρευστότητας στην αγορά. Γιατί; Αν πχ πληρώνει κάποιος δόση 600 ευρώ και είναι συνεπής, τότε με την έκπτωση του 5% στο χρέος του, σημαίνει ότι η δόση του μειώνεται και άρα αυτό το υπόλοιπο θα μπορεί να το διαθέσει στην αγορά. Επί τούτου υπάρχουν απόψεις ότι το υπόλοιπο που προκύπτει μεταξύ της νέας και της παλιάς δόσης να γίνεται υποχρεωτική κατάθεση στο ίδιο Τραπεζικό Ίδρυμα που βρίσκεται το δάνειο. Και με τους δυο τρόπους ενισχύεται η ρευστότητα. Στην πρώτη περίπτωση της αγοράς, στην δεύτερη της Τράπεζας.
Το ίδιο μπορεί να γίνει με την καθολική μείωση των δανειστικών επιτοκίων. Αποφασίζουν οι Τράπεζες καθολική και σημαντική μείωση δανειστικών επιτοκίων και η διαφορά που θα προκύπτει μεταξύ παλαιάς και νέας δόσης είτε να γίνεται υποχρεωτική κατάθεση (άρα ρευστότητα στην τράπεζα) είτε να χρησιμοποιείται από τον δανειολήπτη (άρα ενίσχυση ρευστότητας της αγοράς).
Με αυτές τις δυο γενναίες αποφάσεις, πολλά μπορούν να επιλυθούν. Αρχικώς πολλά από τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια θα μπορούν να γίνουν εν μια νυχτί Εξυπηρετούμενα. Και παράλληλα ένα θετικό κλίμα ευφορίας θα κυριεύσει την κοινωνία, η οποία μπορεί να επιστρέψει σε παραγωγικούς ρυθμούς.
Και όλα αυτά μπορούν να γίνουν υπό την προϋπόθεση, αν θέλετε, της έγκρισης του Πλαισίου Αφερεγγυότητας… Για το οποίο, πρέπει να λεχθεί, ότι αποτελεί όντως ένα δίκτυ προστασίας, το οποίο ενδεχομένως να μην είναι το καλύτερο, αλλά σίγουρα είναι καλύτερο από το τίποτα.
Καλό Πάσχα.