Ουδείς γνωρίζει πόσοι είναι οι έποικοι στα Κατεχόμενα. Άλλοι τους υπολογίζουν σε 150 χιλιάδες και μερικοί τους ανεβάζουν σε 200 χιλιάδες. Άλλες 100 χιλιάδες αναμένουν να εξασφαλίσουν «υπηκοότητα» της «ΤΔΒΚ». 

 Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ

 Ούτε καν υπόψη λαμβάνονται από την τουρκοκυπριακή πλευρά οι σοβαρές υποχωρήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς στο θέμα των εποίκων, με αποτέλεσμα αφενός οι συνομιλίες να διεξάγονται χωρίς ενδείξεις προόδου και αφετέρου μέρα παρά μέρα να αποκαλύπτονται οι πραγματικές τουρκικές προθέσεις για ναυάγιο της διαδικασίας.

Τούτο γίνεται ξεκάθαρο αν ληφθεί υπόψη το τι είδους προτάσεις της ε/κ πλευράς απορρίπτει η τ/κ πλευρά στις συνομιλίες, τη στιγμή που γνωρίζει πως πρόκειται για θέματα και πτυχές που αγγίζουν τις κόκκινες γραμμές, όπως για παράδειγμα η πρόταση του Προέδρου Χριστόφια για δικαίωμα εγκατάστασης και διακίνησης Τούρκων πολιτών στο νησί (για τη μετά τη λύση εποχή) με αναλογία 1:4 ως προς την εγκατάσταση Ελλήνων πολιτών στην Κύπρο. Με λίγα λόγια, η ελληνοκυπριακή πλευρά, σε μια κίνηση ένδειξης πραγματικής βούλησης για συμβιβασμό στο καυτό θέμα των εποίκων, αποδέχεται να εγκαθίσταται στο νησί ένας Τούρκος πολίτης για κάθε τέσσερεις Έλληνες πολίτες που έρχονται να εγκατασταθούν στην Κύπρο. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι οι Έλληνες πολίτες είναι συνάμα και Ευρωπαίοι πολίτες και απολαμβάνουν το δικαίωμα της ελεύθερης διακίνησης και εγκατάστασης σε αντίθεση με τους Τούρκους πολίτες. Ωστόσο, ο Ντερβίς Έρογλου απορρίπτει την πρόταση της ε/κ πλευράς και ζητά όπως υπάρξει «ίση μεταχείριση» μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων πολιτών στη μετά τη λύση εποχή. Κάτι βεβαίως που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από την ελληνοκυπριακή πλευρά.

 «Νόμιμοι» από το ψευδοκράτος

 Επιπλέον, μεταξύ των δύο πλευρών στην πτυχή των εποίκων καταγράφεται χάσμα απόψεων και σε άλλα σημαντικά ζητήματα, αφού και για τις δύο πλευρές το συγκεκριμένο θέμα θεωρείται υψίστης σημασίας, όπως για παράδειγμα το κύριο ζήτημα της παραμονής των εποίκων όπου η ελληνοκυπριακή πλευρά αποδέχεται παραμονή εποίκων μόνο υπό ορισμένα κριτήρια και προϋποθέσεις (στο τραπέζι υπάρχει η πρόταση της ε/κ πλευράς για παραμονή 50.000 εποίκων) αλλά η τουρκοκυπριακή πλευρά επιμένει πως όλοι όσοι έλαβαν την «υπηκοότητα» της «ΤΔΒΚ» θεωρούνται «νόμιμοι» πολίτες και ως εκ τούτου αφενός πρέπει να παραμείνουν όλοι στο νησί και αφετέρου η συζήτηση για παραμονή υπό κριτήρια να αφορά τους εποίκους στους οποίους δεν έχει «παραχωρηθεί» ακόμη η «υπηκοότητα» της «ΤΔΒΚ». Μια θέση, η οποία δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από την ελληνοκυπριακή πλευρά. Πέραν τούτου, το όλο ζήτημα αντικειμενικά δεν μπορεί να συζητηθεί λεπτομερώς, αφού στην πραγματικότητα κανένας δεν γνωρίζει τον ακριβή πληθυσμό, όχι μόνο των εποίκων, αλλά και των Τουρκοκυπρίων στις κατεχόμενες περιοχές. Επ’ αυτού προκύπτει επιπλέον πρόβλημα αναφορικά με τις απογραφές πληθυσμού, αφού η τ/κ πλευρά δεν αποδέχεται απογραφή υπό την επίβλεψη τρίτων παρατηρητών (π.χ. του ΟΗΕ).

Υπενθυμίζεται πως η προηγούμενη απογραφή που έγινε στα Κατεχόμενα αμφισβητήθηκε από τους ίδιους τους Τουρκοκυπρίους, με αποτέλεσμα τώρα κανένας να μη γνωρίζει τους πραγματικούς αριθμούς των εποίκων. Εκτιμήσεις τούς θέλουν γύρω στις 180.000, ενώ σύμφωνα με το ινστιτούτο «International Crisis Group» ο συνολικός πληθυσμός των Κατεχομένων είναι γύρω στις 300.000, εκ των οποίων το 50% περίπου είναι Τούρκοι έποικοι. Άλλες εκτιμήσεις θέλουν τον πληθυσμό να ανέρχεται περίπου στο μισό εκατομμύριο, με πέραν των 200.000 να είναι έποικοι. Πρόσφατα, σε συζήτηση στη «βουλή» των Κατεχομένων έγινε αναφορά για 25.000 Τούρκους οι οποίοι αιτήθηκαν την «υπηκοότητα» της «ΤΔΒΚ», ενώ σε περίπτωση που τους παραχωρηθεί, λόγω του «δικαιώματος» να εγκατασταθούν με τις οικογένειές τους, αυτομάτως ο αριθμός των 25.000 αυξάνεται σε 100.000 (επιπλέον δηλαδή των 150-200.000 που έχουν ήδη την «υπηκοότητα» της «ΤΔΒΚ»).

 Τέταρτο θέμα με αποκλίσεις

 Η πτυχή των εποίκων (που συζητήθηκε στις 12 και 14 Σεπτεμβρίου) ήταν το τέταρτο θέμα κατά σειρά που συζητήθηκε μεταξύ των δύο ηγετών στο πλαίσιο των εντατικών ολοήμερων συνομιλιών και συνάμα είναι και το τέταρτο «πλην» στη διαδικασία, αφού ούτε και σε αυτό το θέμα σημειώθηκε κάποια αξιοσημείωτη πρόοδος. Υπενθυμίζεται πως χωρίς πρόοδο συζητήθηκαν μέχρι σήμερα και τα κεφάλαια της «Διακυβέρνησης» (στις πρώτες τέσσερεις συναντήσεις), του «Περιουσιακού» και του «Εδαφικού» (σε άλλες τέσσερες συναντήσεις), ενώ την περασμένη Παρασκευή οι δύο ηγέτες συζήτησαν το κεφάλαιο της «Οικονομίας». Απομένουν τα κεφάλαια «Ε.Ε.» και «Ασφάλεια – Εγγυήσεις» και άλλες οκτώ συναντήσεις, από το σύνολο των 19 που είχαν συμφωνηθεί μεταξύ των δύο ηγετών, μέχρι την επόμενη τριμερή συνάντηση της Νέας Υόρκης, η οποία τοποθετείται κατά την τελευταία εβδομάδα του Οκτωβρίου, ενώ στις 21 Οκτωβρίου θα πραγματοποιηθεί η τελευταία ολοήμερη συνάντηση των δύο ηγετών.

(Δημοσιεύτηκε “ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ” Κύπρου, 18/9/11)