
Τα βλέμματα όλων των εμπλεκομένων και ενδιαφερομένων μερών στο Κυπριακό μεταφέρονται στην ελβετική πόλη της Γενεύης, όπου την ερχόμενη Πέμπτη 7 Ιουλίου, θα πραγματοποιηθεί η τρίτη κατά σειρά τριμερής συνάντηση του γ.γ. του ΟΗΕ με τους δύο ηγέτες. Οι δύο πλευρές θεωρούν την τριμερή συνάντηση ως ένα πεδίο πρόσκλησης – πρόκλησης όπου η κάθε μία μπορεί να καταθέσει τις δικές της απόψεις, εκτιμήσεις αλλά και πλάνα ως προς τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, ενώπιον του Μπαν Κι Μουν.
Τρεις ενότητες
Η συζήτηση κατά την τριμερή συνάντηση, σύμφωνα με τα όσα προκύπτουν απ’ όσα σημείωσαν στην «Κ» αξιωματούχοι που γνωρίζουν και παρακολουθούν τα της διαδικασίας, αναμένεται να επικεντρωθεί σε τρεις ενότητες:
Πρώτον για το τι έγινε μέχρι σήμερα στις συνομιλίες και κυρίως για το τι συζητήθηκε στο μεσοδιάστημα, μεταξύ δηλαδή της προηγούμενης τριμερούς και της 7ης Ιουλίου.
Δεύτερον, για τα πλάνα της κάθε πλευράς ως προς το πώς πρέπει να προχωρήσει η διαδικασία των συνομιλιών, και τρίτον σε ενδεχόμενες υποδείξεις, συστάσεις και εισηγήσεις του ίδιου του γ.γ. του ΟΗΕ ευρύτερα για τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων.
Η κάθε πλευρά σχεδίασε τη δική της στρατηγική, η οποία έχει ευρύτερους στόχους αφενός να πείσει το γ.γ. του ΟΗΕ ότι η ίδια δεν φέρει την όποια ευθύνη για την καθυστέρηση που παρατηρείται στις συνομιλίες και αφετέρου ότι θα πρέπει εφεξής η διαδικασία να προχωρήσει βάσει της δικής της προτεινόμενης μεθοδολογίας έτσι ώστε να υπάρξουν απτά αποτελέσματα στις διαπραγματεύσεις και γιατί όχι και επιτυχής κατάληξη.
6 σημεία Χριστόφια
Η ελληνοκυπριακή πλευρά διαβεβαιώνει ότι μεταβαίνει στη Γενεύη «πανέτοιμη». «Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχοντας υπόψη και τη συζήτηση που έχει γίνει, θα πάει προετοιμασμένος στη συνάντηση της 7ης του Ιούλη», δήλωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος την περασμένη Τρίτη με το πέρας της πολύ
ωρης συνεδρίας του Εθνικού Συμβουλίου, όπου το μοναδικό θέμα συζήτησης ήταν η πορεία των συνομιλιών και η τριμερής της 7ης Ιουλίου. Σύμφωνα με άριστα ενημερωμένες πηγές, ο Πρόεδρος Χριστόφιας αναμένεται να κινηθεί ως προς τη στρατηγική και τις επιδιώξεις της ελληνοκυπριακής πλευράς σε πλαίσια, τα οποία μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:
- Θα προβεί σε μία αναλυτική και συγκεκριμένη αξιολόγηση της μέχρι τώρα πορείας των διαπραγματεύσεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι από την περασμένη τριμερή συνάντηση δεν συζητήθηκε άλλο θέμα εκτός από τα της εσωτερικής ασφάλειας, με όχι τα αναμενόμενα αποτελέσματα, και προπάντων οι όποιες συγκλίσεις ή έστω επί μέρους συγκλίσεις, «αυτές επιτεύχθηκαν με υπερβολική καθυστέρηση, και όχι εξ υπαιτιότητας της δικής μας πλευράς», σημείωσε ενδεικτικά στην «Κ» κυβερνητικός αξιωματούχος.
- Ο Πρόεδρος Χριστόφιας αναμένεται παράλληλα να αναπτύξει «τεκμηριωμένα και πολύ συγκεκριμένα τις θέσεις και τις απόψεις της ελληνοκυπριακής πλευράς για το πώς και γιατί δεν επιτεύχθηκε η αναμενόμενη πρόοδος, καθώς και γιατί υπήρξε καθυστέρηση σε ζητήματα που θα έπρεπε να είχαν κλείσει σε μερικές και μόνο συναντήσεις των δύο ηγετών».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν προτίθεται να περιοριστεί στην έκθεση της μέχρι τώρα πορείας και στους λόγους της καθυστέρησης των συνομιλιών, αλλά τουναντίον θα προχωρήσει και ένα βήμα παρά πέρα όπου θα εισηγείται για το πώς θα πρέπει να προχωρήσει η διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Πιο συγκεκριμένα η Ελληνοκυπριακή πλευρά αναμένεται να ζητήσει:
- Να διεξαχθεί επιτέλους η παράλληλη (ή διαγώνια) διαπραγμάτευση των κεφαλαίων Περιουσιακού – Εδαφικού. Επί του συγκεκριμένου σημείου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει ως ατού τη θετική τοποθέτηση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ κατά την προηγούμενη τριμερή, όπου ο κ. Μπαν χαρακτήρισε ενώπιον και του Τουρκοκύπριου ηγέτη ως «λογική» τη συγκεκριμένη αξίωση του κ. Χριστόφια.
- Να συζητηθούν στο αμέσως επόμενο διάστημα όλα τα κεφάλαια των διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο των απευθείας συνομιλιών των δύο ηγετών. Τούτο, όπως εκτιμά η «Κ», αφενός έχει να κάνει με την πρόθεση της τουρκοκυπριακής πλευράς να ζητήσει τη συζήτηση-διαπραγμάτευση συγκεκριμένων κεφαλαίων – πτυχών (Ασφάλεια, Εγγυήσεις και αποχώρηση στρατευμάτων) στο πλαίσιο και μόνον της Διεθνούς Διάσκεψης, χωρίς την εκ των προτέρων περαιτέρω διαπραγμάτευσή τους μεταξύ των δύο ηγετών. Αφετέρου έχει να κάνει, κυρίως, με την ανάδειξη των προθέσεων της κάθε πλευράς ως προς το τι τελικά επιδιώκει ως αποτέλεσμα μέσα από τις συνομιλίες. Δηλαδή, όπως σημείωσε χαρακτηριστικά διπλωματική πηγή, με τη συζήτηση όλων των κεφαλαίων στο άμεσο μέλλον θα διαφανούν οι προθέσεις και διαθέσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς, καθώς και το κατά πόσο είναι έτοιμη να επαναβεβαιώσει τα όσα είχαν συμφωνηθεί την περίοδο Ταλάτ ή κατά πόσο θα υπαναχωρήσει.
- Ακόμη η ελληνοκυπριακή πλευρά στη Γενεύη θα επιδιώξει την επαναβεβαίωση της βάσης των συνομιλιών, δηλαδή αυτή να επαναληφθεί στη δήλωση του γ.γ. του ΟΗΕ με το πέρας της τριμερούς.
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν προτίθεται να συναινέσει σε σύγκληση Διεθνούς Διάσκεψης, αν δεν καλύπτονται οι τρεις προϋποθέσεις που αρχικώς έθεσε η ελληνοκυπριακή πλευρά (μόνο όταν υπάρχουν τέτοιες συγκλίσεις που φέρνουν τη λύση πολύ κοντά, μόνο αν συμφωνηθεί ότι η Διάσκεψη θα ασχοληθεί με θέματα που άπτονται των διεθνών πτυχών του Κυπριακού –εγγυήσεις, ασφάλεια και εποίκους– καθώς, και μόνο αν στη Διάσκεψη εκπροσωπείται η Κυπριακή Δημοκρατία). Επί τούτου η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει υπόψη και σημειώνει τη συγκλίνουσα θέση με τις δικές της απόψεις του γ.γ. του ΟΗΕ. Τέλος, ο Πρόεδρος Χριστόφιας δεν προτίθεται να αποδεχθεί τον καθορισμό των όποιων χρονοδιαγραμμάτων, ενώ είναι έτοιμος να επιχειρηματολογήσει στην περίπτωση που τεθεί το θέμα της Προεδρίας της Ε.Ε. από την Κύπρο ως «εμπόδιο» για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων και να δηλώσει την ετοιμότητα και δέσμευσή του για την απρόσκοπτη συνέχιση των συνομιλιών.
Φθινόπωρο νέα τριμερής
Δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει κατά πόσο τα Ηνωμένα Έθνη έχουν πρόθεση να καθορίσουν άλλη μία τριμερή συνάντηση εντός του φθινοπώρου, ωστόσο αξιωματούχοι του Οργανισμού υποστηρίζουν ότι θεωρείται επιβεβλημένη. Από την πλευρά της, η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν θα φέρει ένσταση σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ιδιαίτερα δε, αν γίνει αποδεκτή η θέση της για συζήτηση όλων των κεφαλαίων στο «αμέσως επόμενο διάστημα». Υπό αυτές τις συνθήκες η ελληνοκυπριακή πλευρά θα έχει στο μεσοδιάστημα την ευχέρεια να προβεί σε επαναξιολόγηση της όλης διαδικασίας και κυρίως της στάσης της τουρκοκυπριακής πλευράς επί όλων των ζητημάτων του Κυπριακού και αν η στασιμότητα συνεχιστεί ή υπάρξει οπισθοδρόμηση και πισωγύρισμα σε συγκεκριμένα σημεία που θεωρούνται ήδη συμφωνημένα, δεν αποκλείεται η ελληνοκυπριακή πλευρά να καταγγείλει τη στάση της τουρκικής πλευράς στην επόμενη τριμερή συνάντηση.
Παναγιώτης Τσαγγάρης
(Δημοσιεύθηκε στην “Καθημερινή” Κύπρου στις 3 Ιουλίου 2011)